TRANSFORMACJA CYFROWA POLSKIEJ GOSPODARKI: Stan obecny i wyzwania
TRANSFORMACJA CYFROWA POLSKIEJ GOSPODARKI: Stan obecny i wyzwania
11 lipca, 2023
Digitalizacja gospodarki to nieodzowny proces, który przynosi wiele korzyści, w tym rozwój płatności bezgotówkowych. Mimo znaczących osiągnięć w tej dziedzinie, które uczyniły nas liderem w Europie, polskie firmy pozostają w tyle w wyścigu o przewagę konkurencyjną na rynku.
Badania przeprowadzone przez PwC, EY i KPMG w 2023 roku wskazują na trzy główne filary zdobycia przewagi konkurencyjnej: wzrost zaangażowania pracowników, zdobycie i utrzymanie talentów oraz uelastycznienie warunków zatrudnienia, wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju (ESG), digitalizacja i transformacja cyfrowa.
Brak konsekwencji w działaniach
Jednak mimo deklaracji, niewiele firm aktywnie wprowadza te działania w życie. Na przykład tylko 36% pracowników identyfikuje się ze sukcesem swojej firmy, co oznacza, że nie chcą brać odpowiedzialności za jej wyniki. Dodatkowo, tylko 24% firm rzeczywiście planuje inwestycje w obszarze zrównoważonego rozwoju. To niepokojące informacje, które wymagają poważnej refleksji ze strony liderów. Pytanie brzmi: Quo Vadis?
Monitor Transformacji Cyfrowej Biznesu
Badanie KPMG/Microsoft, przeprowadzone po raz drugi w 2023 roku pod nazwą Monitor Transformacji Cyfrowej Biznesu, dostarcza odpowiedzi na to pytanie. Niestety, wyniki są zatrważające. Indeks Transformacji Cyfrowej Biznesu obniżył się z 4.8 w 2022 roku do 4.4 w skali od 1 do 10. Branża finansowa oraz sektor TMT (technologie, media i telekomunikacja) prowadzą w przemianach cyfrowych, a ich indeks znacznie przekracza 5.0. Jeśli wyeliminować te branże z indeksu, pozostała część gospodarki ma niższy indeks niż 4.0. Perspektywy na rok 2024 również nie są optymistyczne, ponieważ odsetek firm planujących inwestycje w tym obszarze zmniejszył się z 21% w 2022 roku do 14% w 2023 roku. Polska pozycja w rankingu gospodarki społeczeństwa cyfrowego (DESI) również nie jest zadowalająca, zajmujemy miejsce czwarte od końca, ustępując jedynie Grecji, Bułgarii i Rumunii. Przepaść dzieli nas od liderów digitalizacji, takich jak Finlandia, Dania, Holandia, Szwecja i Malta, których indeks mieści się w przedziale 60-70. Polski indeks to 40.5 w porównaniu do europejskiego średniego wynoszącego 52.3, co oznacza, że osiągamy zaledwie 77% średniej wartości.
Spowolnienie a strategie transformacji cyfrowej
Można argumentować, że zmniejszenie nakładów na digitalizację wynika z obecnego spowolnienia gospodarczego, w którym skupiamy się na cięciu kosztów. To zrozumiałe, ale jak wytłumaczyć fakt, że aż 78% firm nie posiada strategii transformacji cyfrowej, a jedynie 5% planuje jej opracowanie w 2023 roku? Oczekiwania nie są wysokie – nie oczekujemy, że każdy obszar działalności firmy będzie posiadał sformułowane strategie. Ale jeśli uważamy dany obszar za kluczowy dla zdobycia przewagi konkurencyjnej na rynku, konieczne jest opracowanie koncepcji i planu działania. W przeciwnym razie nasze działania są jedynie spontaniczne i doraźne. Pod względem sektorowym, dominujące branże, takie jak finanse, mają opracowane koncepcje działania w 50% przypadków, podczas gdy firmy z branż konsumpcyjnych, energetyki, usług komunalnych, budownictwa i motoryzacji mają strategie w zakresie digitalizacji jedynie na poziomie od 5 do 11%.
Sztuczna inteligencja jako przyszłościowa grupa produktowa
Badania wskazują, że sztuczna inteligencja (AI) jest uznawana za najbardziej przyszłościową grupę produktową w digitalizacji. Obecnie 15% firm korzysta już z tych rozwiązań, a 13% planuje ich wdrożenie. Jest to ogromny potencjał do działania, ale dystans do uprzemysłowionego świata, gdzie średnie wdrożenie AI mieści się w przedziale 35-37%, jest znaczny. Badanie wskazuje na istotną barierę rozwoju tej grupy produktowej, a mianowicie brak pomiaru efektów biznesowych działania AI. Aż 62% firm, które wdrożyły te produkty, nie mierzy ich skuteczności. To może zniechęcać do dalszych inwestycji i wydatków, jeśli oceniamy ich korzyści jedynie na podstawie eksperckiej opinii i intuicji. Tylko 34% firm mierzy uzyskane efekty, ale ich skuteczność ocenia jako umiarkowaną. To zaskakujące informacje, które wskazują na prawdopodobne błędy w procesie wdrożenia AI lub rozbieżności między oczekiwaniami użytkowników a możliwościami produktów.
Podsumowanie
Z dumą obserwuję rozwój i potencjał polskiego biznesu, w którym uczestniczę od 1990 roku. Mamy trafnie zdefiniowane koła zamachowe budowy przewagi konkurencyjnej na rynku, ale mamy duży problem z konsekwencją w działaniu. Widzimy rozdźwięk między deklaracjami a rzeczywistością. Świat uprzemysłowiony od nas ucieka. Cieszą mnie sukcesy liderów przemian, ale to nie oni odpowiadają za większość polskiego PKB. Wierzę w przyszłość i skuteczność digitalizacji biznesu, która jest absolutnie kluczowa dla zdobycia przewagi konkurencyjnej. Jednak sama transformacja cyfrowa nie przyniesie oczekiwanych efektów. Musi działać w harmonii i korelacji z dwoma pozostałymi filarami: budową zaangażowania pracowników oraz prowadzeniem polityki zrównoważonego rozwoju. Jest jeszcze wiele pracy przed nami, ale mimo wszystko jestem optymistą.
Przeczytaj również

Jak budować Organizację Uczącą się – praktyczny przewodnik
Praktyczny przewodnik jak budować organizację uczącą się na podstawie moich doświadczeń. Case study.


Od Lidera Finansów do Lidera Rozwoju Biznesu, Od CFO do CEO
Zapraszam na swoje wystąpienie podczas Forum Dyrektor Finansowy; 18-19 października 2023 podczas którego podzielę się swoimi przemyśleniami na temat drogi od CFO do CEO.


KONFERENCJA ODBUDOWY UKRAINY LONDYN, 21.06 – 22.06.2023
Świat zachodni wspiera armię Ukrainy, ale także finansowo i przygotowuje ogromny pakiet pomocy dla odbudowy Ukrainy.
